Digital nomad – jak żyć i podróżować jako cyfrowy nomada?

Niejednemu z nas marzy się praca pod palmami: laptop na kolanach, kolorowy drink w ręce i błękitne morze rodem z Wysp Kanaryjskich. Choć wyobrażenia nie zawsze pokrywają się z rzeczywistością, a podróżniczy styl życia dla wielu pozostaje w sferze marzeń, przy odpowiednim nastawieniu i przygotowaniu możesz dołączyć do grona digital nomads. Z tego artykułu dowiesz się między innymi:

• na czym polega taki tryb życia i jakie zawody go umożliwiają;
• jakie są jego zalety i wady;
• jak zadbać o odpowiedni sprzęt do pracy;
• jak nie wydawać zbyt dużo podczas zmiany miejsca zamieszkania;
• jakie miejsca cieszą się dużą popularnością wśród tego typu podróżników.

Kim jest cyfrowy nomada?

Zostać cyfrowym nomadą może właściwie każdy – pod warunkiem, że ma zdalny tryb pracy i potrafi zapewnić sobie dostęp do Internetu. Taka osoba może wykonywać swoje obowiązki zawodowe z dowolnego miejsca na ziemi, podróżując po świecie i poznając nowe miejsca. Jak podaje serwis nomadlist.com, średni wiek digital nomads to 34 lata. Zdecydowana większość z nich (aż 47%) to Amerykanie. W grupie pracujących podróżników przeważają mężczyźni, a 90% osób prowadzących życie digital nomad posiada wyższe wykształcenie. Oczywiście powyższe liczby opisują najczęściej spotykane przypadki, co nie znaczy, że wśród cyfrowych nomadów nie można spotkać przedstawicieli wszystkich narodowości, płci, wyznań i zainteresowań. Wszystkich łączy jedno: praca zdalna i pasja do ciągłego podróżowania z miejsca na miejsce. 

Digital nomads – kto może pozwolić sobie na pracę z dowolnego miejsca na ziemi?

Jak łatwo można się domyślić, nomadyczny styl życia wiąże się z wykonywaniem określonych profesji. Najczęściej spotykane zawody to:

• web developer
• programista
• copywriter
• grafik
• tłumacz
• fotograf
• specjalista ds. social media
• specjalista SEM
• specjalista SEO
• specjalista UX
• dziennikarz
• edytor filmowy
• bloger
• specjalista ds. PR-u
• nauczyciel języka obcego
• wirtualny asystent itp.

Jak widać, cyfrowy nomadyzm dotyczy przede wszystkim specjalistów IT i pracowników branży kreatywnej, ale nie jest powiedziane, że nie mogą go zakosztować także przedstawiciele innych stanowisk. Warto również wspomnieć, że na rozwój i zróżnicowanie podobnego trybu życia wpłynęła pandemia COVID-19. W wyniku obostrzeń pracownicy zarówno mniejszych firm, jak i większych korporacji, przeszli na pracę zdalną. Ten pandemiczny trend uświadomił wielu osobom, że mogą wykonywać swoje obowiązki zawodowe bez potrzeby zaglądania do biura, nawet jeśli pracują na standardowych, 8-godzinnych zmianach. Tym samym praca na odległość stała się udziałem ludzi trudniących się np. księgowością czy obsługą klienta. Co więcej, przewiduje się, że liczba cyfrowych nomadów będzie stale rosnąć.

Statystyki pokazują, że większość (36% badanych) to freelancerzy wykonujący usługi dla kilku różnych firm. Ponad 1/3 ankietowanych prowadzi swój własny biznes, natomiast pozostali (21%) są pracownikami jednej firmy. Choć zdarzają się osoby pracujące na niepełny etat, wśród cyfrowych nomadów i freelancerów zdecydowanie przeważają ci, którzy decydują się na wykonywanie obowiązków zawodowych w pełnym wymiarze godzin. 

Jakie korzyści przynosi cyfrowy nomadyzm?

Skoro wiemy już, kim jest digital nomad, warto zadać sobie kolejne pytanie: dlaczego tyle ludzi chce nim zostać? Najbardziej oczywistą odpowiedzią jest zapewne chęć odkrywania świata. Życie cyfrowego nomady stwarza niepowtarzalne okazje, by poznać ciekawe osoby z różnych zakątków świata i pogłębić wiedzę o innych kulturach. Daje możliwość, by zwiedzać egzotyczne kraje lub pomieszkać przez chwilę w najsłynniejszych miastach ziemskiego globu. Co więcej, praca w regionach o mniejszych kosztach utrzymania pozwala na całkiem dostatnie życie lub przynajmniej zgromadzenie pewnych oszczędności. Dodatkowo, ciągłe podróże z pewnością mają bardzo pozytywny wpływ na szlifowanie języków obcych. Nie należy również zapominać, że taka forma życia to również krok do przodu w poznawaniu samego siebie i zdobywaniu nowych umiejętności: w końcu nigdy nie wiadomo, jakie sytuacje możemy napotkać po drodze.

Trudności i wyzwania, czyli o czym powinien pamiętać każdy digital nomad

Choć łączenie pracy i ciągłego przemieszczania się do interesujących miejsc ma wiele zalet, trzeba pamiętać o wyzwaniach i trudnościach, jakie powoduje taki styl życia.

• Poczucie osamotnienia – życie jako digital nomad skutkuje czasami niechcianą samotnością czy rozluźnieniem dotychczasowych relacji. Osoba, która nieustannie zmienia miejsce pobytu, może odczuwać brak stabilizacji w kontaktach z bliskimi czy przyjaciółmi, którzy zostali na drugim końcu świata. Ponadto, nawet jeśli poświęca sporo czasu swoim obecnym znajomym, ma świadomość, że wraz ze zmianą lokalizacji więzi te mogą znacznie osłabnąć.
• Zaburzony work-life balance – organizowanie i odbywanie dość częstych wyjazdów sprawia, że obowiązki zawodowe wykonywane są czasem w bardzo różnych, nieregularnych godzinach. Co więcej, freelancerzy bez stałego źródła dochodu nierzadko muszą poświęcić więcej czasu na zdobywanie i realizowanie zleceń. Skutkiem takiego stanu rzeczy może być zatarcie się granic pomiędzy pracą a odpoczynkiem, co z kolei grozi zaburzeniem równowagi między życiem zawodowym a osobistym, a nawet wypaleniem zawodowym.
• Słaba jakość lub całkowity brak Internetu – choć wiele różnych miejsc na świecie kusi pięknymi widokami czy ciekawą kulturą, przy planowaniu docelowej lokalizacji należy wziąć pod uwagę przede wszystkim jakość połączenia z Internetem. Tę kluczową dla każdego cyfrowego nomady informację można sprawdzić między innymi na portalach zrzeszających takie osoby, np. wspomniany już nomadlist.com.

• Biurokracja i przepisy prawne – niezwykle ważną kwestią dla digital nomady jest znajomość regulacji prawnych dotyczących przede wszystkim pobytu i pozwolenia na pracę w danym kraju. Przepisy w każdym państwie mogą się znacznie różnić, dlatego przed wyjazdem lepiej upewnić się jakie zasady panują w danym miejscu. Warto wspomnieć, że w ostatnich latach w wielu krajach wprowadzono specjalne wizy dla cyfrowych nomadów, które oferują szereg korzyści dla ich posiadaczy. Niektóre z nich gwarantują tańsze podatki lub nawet całkowicie z nich zwalniają. Opodatkowanie to zresztą kolejna sprawa, z którą dobrze się jest zapoznać. Czasem możesz skorzystać z ulgi podatkowej, a niekiedy musisz płacić podatki zarówno w ojczyźnie, jak i w kraju tymczasowego pobytu. Warto mieć na uwadze także inne zagadnienia, takie jak lokalne przepisy i tradycje, ubezpieczenie zdrowotne czy dostęp do opieki medycznej.
• Różnice kulturowe i nieznajomość lokalnego języka – początkowo pobyt w zupełnie innym kraju i kręgu kulturowym może skutkować szokiem kulturowym. Ważne, aby dać sobie nieco czasu na przystosowanie do nowych warunków i zwyczajów. Pewną barierą może być także nieznajomość lokalnego języka – nie wszędzie można dogadać się po angielsku. Nie trzeba się jednak zniechęcać: być może poznasz podstawy nowego języka, który potem poszerzy Twoje horyzonty i kompetencje zawodowe?
• Brak stałego źródła dochodu – naturalnie każdy cyfrowy nomada, który nie ma stałego zatrudnienia, może trafić na intratne zlecenia. Niestety, może dopaść go również zmora wszystkich wolnych strzelców, czyli całkowity brak ofert. Warto zminimalizować to ryzyko jeszcze na długo przed wyjazdem, systematycznie budując kontakty biznesowe, zdobywając nowe umiejętności w celu poszerzenia swojej oferty czy też tworząc konta na portalach ogłoszeniowych dla freelancerów. Ci, którzy wolą czuć się bezpieczniej, początkowo mogą wybrać umowę o pracę w formie zdalnej.
• Brak płatnego urlopu czy zwolnienia lekarskiego – ta kwestia zależy od formy zatrudnienia. Jeśli pracujesz jako wolny strzelec, musisz pamiętać o pewnej niedogodności: nikt nie zapłaci Ci za dni wolne od pracy ani nie przyzna urlopu chorobowego. Brak realizacji określonych zadań jest równoznaczny z brakiem wynagrodzenia. Pamiętaj jednak o jednym: bycie swoim własnym szefem bywa połączone z różnymi trudnościami, ale równocześnie pozwala Ci cieszyć się wolnością i niezależnością.

Życie digital – jak zadbać o odpowiednie zaplecze techniczne w pracy zdalnej? 

Odpowiedni sprzęt i sprawne łącze internetowe to podstawowy warunek tego rodzaju pracy. Oczywiście, zawsze mogą zdarzyć się jakieś nieprzewidziane problemy czy usterki, ale warto jak najskuteczniej zminimalizować ich ryzyko. Oto lista rzeczy, które warto zabrać ze sobą:

1. Internet – priorytetem jest naturalnie znalezienie dobrego, szybkiego wi-fi w miejscu, w którym zamierzamy pracować (np. w hotelu, w biurze coworkingowym czy w kawiarni). Trzeba być jednak przygotowanym na ewentualne trudności, dlatego najlepiej wykupić pakiet internetowy w telefonie, tak, aby w razie czego skorzystać z niego w ramach hotspotu. Jeśli zamierzasz częściej korzystać z łącza mobilnego, możesz zainwestować w router.
2. Wzmacniacz wi-fi – czasami łącze internetowe jest, ale… dociera tylko do części budynku lub wydaje się być bardzo obciążone. W takiej sytuacji dobrze jest mieć przy sobie tzw. repeater (najlepiej bezprzewodowy), który wzmocni sygnał internetowy.
3. Laptop – to oczywiście główne narzędzie pracy. Dobrze jest zadbać o jego właściwe wymiary. Zbyt mały ekran może być na dłuższą metę męczący. Z kolei zbyt ciężki sprzęt może być niewygodny w trakcie przemieszczania się w inne miejsce. Należy pamiętać także o dobrej jakości baterii.
4. Przenośna ładowarka  / powerbank do laptopa – jeżeli chcesz, możesz zabrać również zwykłą ładowarkę, ale jej przenośna wersja to konieczność. Co, jeśli okaże się, że w danym miejscu nie ma prądu lub ciężko znaleźć kontakt?
5. Adapter sieciowy / uniwersalna wtyczka – nie wszędzie wtyczka do kontaktu będzie wyglądać tak samo jak w Polsce. Warto więc zaopatrzyć się w międzynarodową przejściówkę do gniazdka elektrycznego.
6. Mała listwa zasilająca – w pokoju jest tylko jeden kontakt, a Ty potrzebujesz naładować laptop, telefon i baterię do aparatu? Pomocnym rozwiązaniem będzie nieduży przedłużacz z kilkoma gniazdkami. Na rynku dostępne są modele w formie małego sześcianu, które dodatkowo posiadają wejścia USB.
7. Słuchawki z mikrofonem lub zestaw słuchawkowy – koniecznie z opcją redukcji szumów.
8. Filtr prywatyzujący – to specjalna nakładka, która ogranicza kąt widzenia ekranu. Dzięki temu nikt nie będzie mógł podejrzeć z boku poufnych informacji, jakie pojawiają się na ekranie Twojego komputera.
9. Filtr antyrefleksyjny – podczas długiej pracy (zwłaszcza w bardzo słonecznych krajach) przyda się też filtr, który redukuje odbicia i odbłyski na ekranie, często przyczyniające się do zmęczenia, a na dłuższą metę nawet uszkodzenia wzroku.
10. Zewnętrzny dysk twardy – przydatny przy robieniu kopii zapasowych.
11. Organizer elektroniczny – ilość kabli i akcesoriów potrafi nieźle nabałaganić w bagażu, dlatego warto uporządkować wszystko w praktyczny sposób. 
12. Szyfry i zabezpieczenia – nigdy nie wiesz, kogo spotkasz w nowych miejscach, dlatego lepiej zabezpieczyć się przed ewentualnymi włamaniami na konto czy kradzieżami danych. Zadbaj o szyfrowanie dokumentów, pamięci wewnętrznej i połączenia internetowego (VPN). Załóż także hasło na laptopa i telefon.

Cena mobilności, czyli jak tanio podróżować

Na pewno chcesz, żeby przemieszczanie się z kraju do kraju było dla Ciebie jak najbardziej ekonomiczne. Oto kilka rad, dzięki którym możesz taniej odwiedzać ciekawe miejsca:

• Poluj na tanie loty – zapoznaj się z wyszukiwarkami lotów. Możesz zapisać się na newslettery, dzięki którym będziesz otrzymywać powiadomienia i alerty o promocjach czy najlepszych ofertach.
• Wybieraj terminy poza sezonem – to Ty ustalasz, gdzie i kiedy jedziesz, więc postaraj się tak dobrać datę wyjazdu, by nie przypadła ona na gorące okresy w sektorze turystycznym.
• Oszczędzaj noclegi – jeśli możesz, wybierz samolot lub pociąg w godzinach nocnych – dzięki temu zaoszczędzisz na przynajmniej jednym noclegu.
• Negocjuj – jeżeli podoba Ci się jakiś lokal Airbnb, ale nie stać się na taką cenę, zawsze możesz napisać grzecznego maila do właściciela i spytać, czy nie obniży ceny, jeżeli zarezerwujesz noclegi na dłuższy pobyt.

• Wymieniaj walutę na kartach wielowalutowych, np. Revolut lub Curve – dzięki temu zaoszczędzisz na wymianie pieniędzy w kantorze.
• Korzystaj z transportu publicznego – po pierwsze, taka opcja przemieszczania się jest dużo tańsza niż taksówki. Po drugie, pozwala na lepsze zagłębienie się w daną kulturę i daje możliwość obserwacji codziennego życia mieszkańców.
• Wypróbuj couchsurfing i podróż autostopem – te rozwiązania mogą wydawać się nieco bardziej ryzykowane, ale z pewnością są warte rozważenia. Dzięki couchsurfingowi, czyli darmowemu noclegowi u lokalnego gospodarza, który można wyszukać na jednej ze stron poświęconych temu rodzajowi zakwaterowania, możesz nawiązać bliższy kontakt z miejscową kulturą, a co więcej, sporo zaoszczędzisz. Naturalnie warto mieć przy sobie jakiś mały upominek dla osoby udostępniającej nocleg. Zarówno couchsurfing, jak i autostop, to wspaniałe okazje to spotkania ciekawych osób, ale to nie zwalnia nas z ostrożności. Jeśli masz jakieś podejrzenia, a intuicja podpowiada Ci, że skorzystanie z oferty to kiepski pomysł, grzecznie odmów. Ponadto sprawdzaj opinie innych korzystających (w przypadku couchsurfingu) i powiadamiaj rodzinę czy przyjaciół o Twoich planach i o tym, gdzie aktualnie się znajdujesz.

Najlepsze miejsca pobytu, czyli gdzie pracować jako cyfrowy nomada

Podejmując decyzję o takim stylu życia, większość osób zwraca uwagę na takie kryteria, jak niskie koszty życia, dostęp do sieci, klimat, kwestie bezpieczeństwa czy możliwości spędzania czasu wolnego.

Cyfrowi nomadzi pracują z bardzo różnych miejsc. Niektórzy wolą pracować ze swojego wynajmowanego pokoju w hotelu, hostelu lub Airbnb. Inni chętnie korzystają z biurek w miejscach coworkingowych lub pracują w przytulnych kawiarniach. Są też osoby, które wybierają pobyt u rodziny i znajomych lub podróżują vanem, który na czas pracy zmienia się w mobilne biuro.

Jeśli chodzi o najczęściej wybierane kraje, na czołowych miejscach można wymienić między innymi Tajlandię (zwłaszcza miasto Chiang Mai), Indonezję (Bali), Maderę (w 2023 roku powstała tu nawet specjalna osada z darmowym wi-fi), Portugalię, Meksyk, Hiszpanię, Wietnam, Niemcy czy Danię. Tak naprawdę ciężko jednak wybrać stały zestaw, gdyż każdy digital nomad ma swoje preferencje. Często ulubionymi destynacjami są konkretne miasta, takie jak Lizbona, Barcelona, Londyn, Melbourne, Toronto czy Dubaj. Wszystko zależy od tego, czy preferujesz niskie koszty utrzymania, wygodę, czy może interesuje Cię jakaś konkretna kultura.

Jak poznać, że nomadyczny styl życia jest dla mnie?

Zastanawiasz się, czy Ty także możesz zostać digital nomad? Jeżeli zagraniczne wojaże to Twoja pasja, a praca na odległość nie sprawia Ci problemu, są duże szanse, że to rozwiązanie jest właśnie dla Ciebie. Zanim jednak rzucisz wszystko i z plecakiem na plecach ruszysz w nieznane, zastanów się, co może Ci pomóc w spełnieniu Twojego marzenia. Po pierwsze, upewnij się, że nie masz większych problemów z porozumiewaniem się w języku angielskim, a najlepiej także w różnych innych językach. Dobra komunikacja to podstawa! Jeżeli masz wątpliwości, poświęć najpierw trochę czasu na szlifowanie umiejętności językowych (tutaj pokazujemy, jak sprawnie wejść na wyższy poziom w nauce języka obcego). Zastanów się też, czy cechuje Cię dobra organizacja pracy: to kluczowa cecha każdego podróżującego specjalisty (a jeśli masz problem z prokrastynacją, tu dowiesz się, jak z nią walczyć). Jeśli trzeba, zrób kursy, które zwiększą Twoje szanse na zdobywanie lepiej płatnych projektów. Poczytaj rady i historie innych cyfrowych nomadów na takich blogach lub portalach, jak nomadlist.com lub cyfrowinomadzi.pl. 

No dobrze, a co jeśli mimo całego tego przygotowania dalej się wahasz? W takim wypadku dobrym rozwiązaniem może okazać się tzw. workation – wyjazd na pewien określony czas, np. na dwutygodniowy „urlop”, w trakcie którego normalnie się pracuje. Czas wypoczynku i zwiedzania rozpoczyna się wtedy zaraz po pracy. Taka mała „próbka” łączenia obowiązków zawodowych z odkrywaniem nowych miejsc i kultur może pomóc Ci realnie doświadczyć, czy taki sposób życia odpowiada Ci na dłuższy czas. Jeśli tak, to pamiętaj: warto walczyć o spełnienie tego marzenia!