Podcast – co powinieneś o nim wiedzieć
Możesz sobie wyobrazić współczesny świat bez podcastów? Powrót do dawnych form rozrywki i zdobywania wiedzy? Czasów, gdy w Twoim odtwarzaczu były tylko mp3 ulubionych zespołów, a słowo audycja kojarzyło się bardziej z radiem niż z Internetem? Te pytania są ciekawe, jednak zacznijmy od podstaw…
Czym jest podcast i jaka jest jego definicja?
Najogólniej mówiąc, podcast to słuchowisko, które może być nagrane w formie audio i wideo (tzw. wideocast) i rozpowszechnione przy pomocy technologii RSS. Osobę, która tworzy podcasty, nazywamy podcasterem. W Polsce coraz częściej można się spotkać ze spolszczoną nazwą „podkast” („podkasting”), jednak termin ugruntował się w języku polskim w swojej oryginalnej wersji.
Samo słowo „podcast” stanowi zlepek dwóch wyrazów – Ipod oraz broadcast. Ipod to urządzenie do odtwarzania muzyki wyprodukowane przez firmę Apple. Broadcast z angielskiego można przetłumaczyć jako ‘nadawać’. Istnieje jeszcze inna definicja, według której „podcast” to skrót od „Personal On Demand” – ‘osobisty na żądania’.
Podcasty mogą stanowić serię, najczęściej w postaci regularnych odcinków. Podcasterzy w swoich nagraniach opowiadają na konkretny temat lub prowadzą o nim rozmowę, dzieląc się w ten sposób swoją wiedzą. Możemy uznać, że podcast to forma internetowej publikacji, którą odbiorca może odsłuchać w wybranym przez siebie czasie i miejscu, m.in. podczas sprzątania, gotowania czy jazdy samochodem.
Jakie są najpopularniejsze polskie podcasty?
Jest tyle rodzajów podcastów, że z powodzeniem możemy założyć, że każdy słuchacz znajdzie coś dla siebie. Mnogość słuchowisk daje szerokie spektrum wyboru – użytkownik może zarówno poszerzyć swoje zainteresowania oraz wiedzę, poznać inny punkt widzenia na dany temat czy przybliżyć życiorys znanej osoby.
Mariusz Ignar na początku stycznia 2023 roku przedstawił listę najpopularniejszych podcastów w Polsce. W jej czołówce znajduje się:
- Kryminatorium (zagadki kryminalne),
- Żurnalista (wywiady z celebrytami),
- Piąte: Nie zabijaj (opowieści o sprawach kryminalnych),
- Banał (historie z życia autora),
- WojewódzkiKędzierki (rozmowy z politykami, aktorami i innymi znanymi ludźmi),
- O zmierzchu (rozmowy o życiu z naciskiem na tematy tabu).
O powodach, dlaczego Polacy sięgają po podcasty i czego najchętniej odsłuchują, można pisać wiele. Co roku ukazuje się raport, z którego widać główne zainteresowania słuchaczy, co ciekawe – czołówka tytułów i ulubionych podcasterów nie zmienia się za bardzo. Więcej o rodzajach podcastów i najpopularniejszych audycjach napiszę osobno.
Gdzie szukać podcastów?
Do słuchania podcastów nie potrzeba specjalnego odtwarzacza muzycznego czy oprogramowania. Przeważnie wystarczy smartfon i dostęp do Internetu, choć nagrań można również słuchać offline, po wcześniejszym pobraniu nagrań. Niektórzy porównują tę formę przekazu do radia. Różnica między nimi polega na dostępności oraz formie przekazu – radio jest na żywo, podcasting jest nagrywany.
Najprościej stwierdzić, że podcastingów możesz słuchać, kiedy chcesz i gdzie chcesz. Audycja dostępna jest przez Internet 24/h. Dużą zaletą podkastów jest brak zaangażowania wzroku – dzięki temu możesz odsłuchiwać nagrania, robiąc jednocześnie inne rzeczy. Prasowanie, gotowanie, spacer, jogging czy malowanie ścian… Możesz robić wiele rzeczy i równocześnie zapewnić sobie rozrywkę, naukę i rozwój osobisty dzięki audycji internetowej. To coś więcej niż wysłuchanie historii czytanej przez lektora.
Do najbardziej popularnych platform do słuchania podcastów na systemie Android należą: Google Podcasts, Podcast Addict, Castbox. Google Podcasts jest darmową aplikacją w systemie Android. Jej „przeciwnikiem” jest Apple Podcasts (dawne ITunes) w systemie IOS. Obie pozwalają na subskrypcje ulubionych słuchowisk i ich przesłuchiwanie.
W Polsce dużo osób słucha podcastów za pomocą aplikacji Spotify lub Tidal. Spotify posiada własną bazę kanałów RSS. Dużo twórców decyduje się na publikowanie swoich nagrań na tej platformie, jednak – biorąc pod uwagę opłaty za użytkowanie w serwisie Spotify bez reklam i z wszystkimi funkcjami – nie warto korzystać z tej aplikacji jedynie w tym celu.
Niektórzy podcasterzy udostępniają swoje podcasty w formie pliku mp3, co umożliwia ich odtwarzanie na każdym urządzeniu, nawet niemającym dostępu do Internetu. Często możemy je odsłuchać bezpośrednio z ich stron internetowych. Wady i zalety tego typu udostępnień audycji oraz szczegółowe omówienie aplikacji do przesłuchania lub obejrzenia podcastów opiszę w osobnym artykule.
Czy warto słuchać podcastów?
Oczywiście, że tak! A patrząc na statystyki, również coraz więcej Polaków jest tego samego zdania. Badania przeprowadzone przez Ogólnopolski Panel Badawczy Ariadna dla „Wprost” i Studio PLAC w okresie 29.04.-3.05.2022 wykazały, że około 64% Polaków słucha podcasty. Dla porównania badania z 2021 roku przeprowadzone przez LoveBrands Group i SW Research wskazały na 40% słuchaczy w Polsce – widać zatem znaczny wzrost zainteresowania podcastami.
Dlaczego podcasty są popularne?
- blisko połowa internautów (47%) przesłuchuje podcasty, żeby poznać coś nowego,
- 36% w celach rozrywkowych i tyle samo osób, aby na bieżąco śledzić informacje krajowe i światowe,
- 33% odbiorców uczy się i rozwija swoje zainteresowania dzięki podcastom,
- 24% zabija w ten sposób czas,
- 22% wykorzystuje słuchowiska, aby lepiej wykorzystywać czas i wykonywać więcej zadań w tym samym czasie,
- 14% słuchaczy używa informacji zaczerpniętych w podcastach w rozmowach towarzyskich.
Jak wynika z raportów, Polacy najczęściej słuchają podcastów w domu lub w samochodzie, głównie wieczorami. Najbardziej popularne tematy podcastów to
- zdrowie i styl życia (35%),
- informacje (34%),
- rozmowy ze znanymi ludźmi (31%).
Najmniejsze zainteresowania ma tematyka biznesowa (12%) i prowadzenie swojej firmy (6%).
Największą grupę słuchaczy stanowią osoby po 35. roku życia, ze średnim lub wyższym wykształceniem i mieszkający w miastach. Za pomocą podcastów Polacy pogłębiają wiedzę, rozwijają swoje zainteresowania lub śledzą nowości. Wraz ze wzrostem zainteresowania twórczością podcasterów zmalało zainteresowanie programami w telewizji, a 21% respondentów deklarowało zmniejszenie ilości czasu korzystania z Internetu. Ciekawe jest pytanie, czy podcasty wyprą kiedyś inne formy rozrywki, szczególnie te oferowane przez telewizję albo radio.
Jak nagrać podcast?
Każdy podcaster musi pamiętać, że to nie statystyki są najważniejsze, a kontakt ze słuchaczem. Dzięki publikacji dźwiękowej lub filmowej można nawiązać zupełnie inną relację niż za pomocą pozostałych mediów społecznościowych. To ona decyduje o Twoim sukcesie i późniejszych zasięgach. Warto zacząć nagrywać, gdyż podkasting może zapewnić popularność Twojej marki osobistej i niemałe pieniądze. Jak to zrobić? Wbrew pozorom to całkiem proste.
Jeżeli czujesz się dobrze w konkretnej dziedzinie, masz talent do opowiadania historii i umiesz się wkraść w serca swoich słuchaczy, wystarczy usiąść przed mikrofonem i zacząć nagrywać. Ważne! Podcaster musi patrzeć na swoich odbiorców. To ich zainteresowanie powie mu, czy tworzenie nowych odcinków ma sens.
Z punktu widzenia technicznego podcast powinien składać się ze wstępu (przywitania, przedstawienia ewentualnych rozmówców, przedstawienia tematu), dyskusji oraz podsumowania i wyciągnięcia wniosków. Do nagrywania podcastów warto wcześniej się przygotować, aby rozmowa była płynna i nie zbaczała zbytnio w głównego tematu. Sam temat nagrywania podcastów oraz narodzin podcastera jest na tyle ciekawy, że zasługuje na głębsze omówienie.
Podsumowując – podcast to nie tylko plik dźwiękowy; podcast to nagrana audycja, która może zawierać nie tylko lifestylowy słowotok, ale i czegoś uczyć. Warto przesłuchiwać podcasty, a jeżeli mamy takie umiejętności – również je nagrywać. Ja już dawno uległam tej modzie i mam swoją listę ulubionych słuchowisk. A jak jest z tobą? Sięgasz po tego typu twórczość bądź sam ją tworzysz?
Bibliotekarka z zacięciem copywriterskim. Uwielbiająca naturę, ruch i sztukę, w szeroko rozumianym kontekście. Czekająca na możliwość napisania tekstu na kolejny ciekawy temat.